Nawigacja

Wady zgryzu i ich wpływ na zaburzenia artykulacyjne u dzieci

W latach trzydziestych XX wieku przeprowadzono pierwsze badania wykazujące zależność miedzy wadami zgryzu a wadami wymowy. W piśmiennictwie przedmiotu można znaleźć opinie, że ten sam czynnik może być przyczyną zarówno wady zgryzu, jak i wady wymowy.

Badania licznych autorów dowiodły, że wadliwe artykułowanie poszczególnych głosek (przede wszystkim detalizowanych, ale nie tylko) ma istotny związek z istnieniem wady zgryzu (Mackiewicz, 1998; Rokitiańska, 2004). Większość osób z wadą zgryzu (81%) ma również wady wymowy. U dzieci z zaburzeniami mowy cztery razy częściej diagnozuje się  wady zgryzu, przetrwałe niemowlęce połykanie i częste infekcje dróg oddechowych (Kulewicz, 2005). Statystycznie występowanie wad zgryzu w populacji waha się od 50 do 70% (Karłowska, 2008).

Wśród wad zgryzu, które przyczyniają się do powstania zaburzeń artykulacyjnych wyróżnia się:

  • tyłozgryz (cofnięcie żuchwy w stosunku do szczęki górnej),
  •  przodozgryz (wysunięcie żuchwy do przodu),
  •  zgryz otwarty (podczas zwarcia szczęki górnej i dolnej brak styczności zębów),
  • zgryz krzyżowy (jeden lub grupa zębów dolnych jest wysunięte przed zęby górne),
  • szparowatość.
     

Wady zgryzu mogą zaburzać takie czynności jamy ustnej, jak: 

  • oddychanie, 
  • żucie, 
  • połykanie, 
  • wymowa

Nawykowy ustny tor oddychania towarzyszący wadom zgryzu oraz obniżone napięcie mięśnia okrężnego warg i hipotonia języka nastręczają wiele trudności w postępowaniu terapeutycznym. Jeśli dziecko boryka się z seplenieniem międzyzębowym, oddychanie ustne lub opuszczona żuchwa sprzyjają trzymaniu języka na zewnątrz jamy ustnej.

Kolejnym problemem przy patologiach zgryzu jest współwystępujące podniebienie gotyckie, które również stanowi przyczynę niepoprawnej wymowy lub braku artykulacji głosek wymagających pionizacji języka.

 

Częstość występowania wadliwych realizacji większości fonemów spółgłoskowych zależy od rodzaju wady zgryzu oraz jej nasilenia.

Wady zgryzu ze współwystępującymi wadami wymowy stwarzają logopedom wiele trudności w postępowaniu terapeutycznym. Aby terapia odniosła pożądany efekt, należy równocześnie podjąć leczenie ortodontyczne. Takie interdyscyplinarne podejście logopedyczno-ortodontyczne daje szanse na całkowite wyleczenie i korekcję wady.

Ćwiczenia logopedyczne stanowią również przygotowanie do leczenia aparatami ortodontycznymi, stosuje się je także w celu utrzymania wyników leczenia i zapobiegania nawrotom po leczeniu czynnym. 

Opracowała:

Beata Wojda-Michałkiewicz (logopeda)

Aktualności

Kontakt

  • Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 341 Im. "Twórców Literatury Dziecięcej"
    ul. Oławska 3
    01-494 Warszawa
  • 22 638 61 28
    22 638 61 28 (fax)

Galeria zdjęć